LÀM SAO NUÔI DƯỠNG MỘT ĐỨA TRẺ HIẾU THẢO?

DẠY TRẺ BIẾT HIẾU THẢO

Gần đây các nhà khoa học chỉ nhận ra rằng: đứa trẻ hiếu thảo không phải là đứa được thương nhất, mà ngược lại đứa được thương nhất lại đôi lúc là đứa ít quan tâm đến cha mẹ nhất. Không phải càng dành tình yêu, chiều chuộng là chúng ta mong đợi sẽ được đón nhận lại. Vậy, thực sự hiếu thảo là gì? Làm sao nuôi dưỡng những đứa trẻ biết hiếu thảo?

HIẾU THẢO LÀ GÌ?

Đến nay, khoa học có thể đo đạc mức độ hiếu thảo tương đối của 1 con người. Nó được định nghĩa dựa trên các thang đo đạo đức 1 con người nên có. Khi nói đến hiếu thảo, chúng ta thường nghĩ là nó biết lo lắng, quan tâm cha mẹ. Nhưng, thực tế nó chỉ là 1 yếu tố trong nhiều yếu tố về hiếu thảo. Quan tâm chỉ là bước đầu. Nó cần có những bước khác như thấu hiểu nỗi khó khăn của cha mẹ, hiểu khi nào cần chăm sóc, tới lui với cha mẹ, và 1 bước cuối cùng là "dạy con biết quan tâm ông bà". Ít ai nhận ra bước cuối là bước quan trọng của lòng hiếu thảo. Nhưng, nghiên cứu của nhóm TS. Zhang, ĐH Ma Cao đã cho thấy: những đứa trẻ được dạy yêu thương và quan tâm cha mẹ, ông bà thì thường có khuynh hướng "di truyền" lòng hiếu thảo sang thế hệ kế tiếp thông qua chọn bạn đời cũng có cái gen "di truyền" như vậy.

VẬY LÀM SAO NUÔI DƯỠNG MỘT ĐỨA TRẺ HIẾU THẢO?

1. Giúp trẻ hiểu và học về sự quan tâm từ sớm

Quan tâm ở đây không chỉ là con người, mà cả những vật dụng hằng ngày, công việc gia đình, con vật nuôi... Điều này là nên dạy trẻ biết san sẻ các công việc, hoạt động hằng ngày trong nhà. VD, nắng chiếu vào nhà thì biết kéo rèm cửa, thấy vũng nước trên sàn thì phải biết lau khô... Tự bản thân trẻ sẽ không hiểu là cần quan tâm nếu cha mẹ lo toang mọi thứ, và cướp đi cơ hội để trẻ hiểu và học được điều này.

2. Yêu thương trẻ là đúng, nhưng đừng biến trẻ thành "bình bông" trong nhà

Tôi từng đến thăm nhà 2 người bạn vào giờ cơm tối. Khi chuẩn bị đến giờ cơm, đứa bé của người bạn A thì nhanh nhảu xếp tập và chạy vào bếp phụ mẹ xếp chén và khăn bàn. Dù đôi tay nhỏ xíu nhưng rất cẩn thận bưng tô salad, sau đó vui vẻ chạy ra mời tôi và bố cô bé vào ăn. Một hình ảnh ngược lại, cô bé của người bạn B cũng chạc tuổi cô bé kia, nhưng đến giờ ăn thì mẹ cô hì hục làm mọi thứ và cô bé cứ ngồi học. Người mẹ nói với tôi: "nó chưa biết làm gì đâu, cứ học hành là được em ạ, chị làm được hết!" Đến khi mọi người vào bàn ăn, cô bé vẫn chưa chịu ra dù được mẹ gọi nhiều lần và phải đích thân mẹ vào dụ ra ăn cơm.

Cha mẹ của gia đình B có yêu thương bé không? Có, họ rất yêu thương bé. Tuy nhiên, nếu họ nghĩ phải đặt bé vào trung tâm của tình yêu đó thì đã sai. Thực ra họ đang giành lấy những cơ hội để trẻ được học các kỹ năng sống trong xã hội- nơi mà trẻ mãi mãi không bao giờ sống một mình, mà phải sống cùng mọi người, phải biết các kỹ năng sống và giao tiếp để tồn tại. Hơn nữa, việc bao bọc có thể làm trẻ trở nên ích kỹ và dễ dàng "lạc hậu" với thế giới và không thể hòa nhập

Trẻ con cần được dạy như cô bé ở gia đình A. Bên cạnh việc học, trẻ cần được tham gia vào các hoạt động của gia đình như dọn dẹp, trò truyện , vui chơi cùng các thành viên, trồng cây với cha mẹ, ông bà, dọn cơm, đón khách... Đó là cách bạn thực sự yêu trẻ vì thông qua đó bạn dạy trẻ biết cách san sẻ, yêu thương và quan trọng hơn là thông điệp " chúng ta là 1 gia đình", khi đó trẻ sẽ có trách nhiệm hiểu rằng cha mẹ và trẻ là 1 gia đình, cần gắn bó, yêu thương nhau

3. Yêu thương, chăm sóc cha mẹ của mình, giúp con biết về ông bà

Trẻ không làm điều bạn nói, mà chỉ làm điều trẻ nhìn thấy. Cách bạn quan tâm và chăm sóc ba mẹ của mình cũng chính là cách trẻ sẽ quan tâm và chăm sóc chính bạn khi về già. Nếu trẻ không có nhiều cơ hội đến thăm viếng hay trò chuyện với ông bà thì khi về già trẻ cũng ít dành thời gian thăm viếng bạn.

Tại sao? Bởi vì khi bạn cho rằng việc thăm viếng cha mẹ là thứ yếu vì có những thứ khác quan trọng hơn, hay chỉ làm khi thực sự rảnh thì trẻ cũng hiểu rằng việc thăm viếng bạn khi già cũng thứ yếu như vậy.

Notes
Hashimoto, A., & Ikels, C. (2005). Filial Piety in Changing Asian Societies. In V. Bengtson, P. Coleman, & T. Kirkwood (Authors) & M. Johnson (Ed.), The Cambridge Handbook of Age and Ageing (Cambridge Handbooks in Psychology, pp. 437-442). Cambridge: Cambridge University Press.

Zhang LR, Chen WW. The Mediating Role of Parental Influence on the Relationship Between Adult Children's Filial Piety Beliefs and Mate Preferences. Evol Psychol. 2020;18(4):1474704920969110.

Bác cho em hỏi với ạ!
Em muốn hỏi, Có cách nào cho bé bỏ uống sữa đêm đc không ạ? Đêm nào cũng thức cho bé bú, ban ngày đi làm, em thực sự mệt quá rồi ạ.
bé em 6th18d, đc 7.9kg , đang ăn thô r ạ.
Lịch sinh hoạt của bé em: Uống cữ sữa luc gần 6h sáng, có khi không chịu uống,
7h30 dậy.
9h ngủ lại mới chịu uống sữa.
11h ăn trưa, 12h30 ngủ uống sữa.
2h30 uống sữa,
5h chiều ăn xế
18-19h ngủ. uống sữa
21h30 ngủ. Uống sữa.
12h đêm - 2h -4h sáng thức uống sữa.
Mỗi cữ đc tầm 100ml thôi ạ. Có khi đc 60ml
Gần sáng cứ hay hự hự quay qua quay lại rồi khóc lên.
Kiểu rất khó vào giấc ngủ ấy ạ.
Em có bs d3k2 & men biogai rồi

Chào bạn, trẻ tuổi này nếu đang bú tốt, khỏe mạnh thì việc cắt sữa đêm có thể làm vì trẻ có thể bắt đầu ngủ xuyên đêm mà không cần dặm năng lượng. Để làm vậy, bạn có thể bắt đầu cắt cử lúc 2 giờ sáng, đẩy cữ 4 giờ sang 5 giờ và cho bú cữ 6 giờ như bình thường. Khi trẻ quen dần với cữ 5 giờ sáng, thì giữa cữ 5 hay 6 bạn có thể chọn 1 cữ cho trẻ bú. Đó là cách cắt. Vậy để cắt, bạn nên giảm việc cho bú nhiều nhất có thể trong cử lúc 2 giờ và lúc 4 giờ cho tuần đầu tiên, khi trẻ thức đòi bú thì đừng bế, đừng vỗ hay cho bú liền mà cứ lại gần, xoa lưng, xoa chân để trẻ tự ngủ lại. Càng ít số lần cho bú trong 2 cữ này thì càng dễ cắt. Khi trẻ quen dần ngủ lại vào các khung giờ này thì việc cắt sữa của trẻ sẽ dễ dàng hơn. Lúc cắt những ngày đầu trẻ khó chịu đòi bú, thì càng quyết tâm giúp trẻ ngủ lại không bú hoặc kéo dài sự cho bú càng gần về sáng thì trẻ sẽ ngoan và dễ bỏ hơn. Chúc bé vui khỏe.

Nhờ bác tư vấn giúp em., bé trai nhà em 3.5 tuổi, cao 105cm, 23kg ạ. Khi đi khám thì bác sĩ có nói bé thừa cân/béo phì.
Ở tuổi này của bé thì nên làm như nào ạ? Giảm lượng ăn thì bé đói (khẩu phần ăn của bé là theo ở trường), em thử giảm sữa thì cân ko tăng nhưng chiều cao cũng ko tăng nốt (bé uống 500ml sữa mỗi ngày). Em có tăng vận động cho bé thì cơ thể gọn gàng, nhanh nhẹn hơn. Em gặp vấn đề là giờ giảm kg cho bé thì chiều cao ko tăng, mà muốn chiều cao tăng thì buộc phải lên kg nên giờ em ko biết phải làm sao ạ.

Chào bạn, thực ra khi nói đến tăng trưởng chiều cao và cân nặng, chúng có nguyên lý khác nhau. Nếu cân năng có thể cân đo tại 1 thời điểm thì chiều cao được tính bằng khoảng thời gian. Một ví dụ dễ thấy, cân lúc no và lúc đói sẽ khác nhau. Hơn nữa, chiều cao không chỉ nằm ở dinh dưỡng, mà cần cả những lúc hormone phát triển (như hormone tăng trưởng hoạt động mạnh khi trẻ ngủ, hormone sinh dục chỉ kích hoạt khi trẻ dậy thì). Do đó, việc giảm cân đúng cách không ảnh hưởng đến tăng trưởng chiều cao của trẻ. Mà người lại, nếu trẻ có cân nặng phù hợp, lượng mỡ tích trữ dưới da cân đối thì các hormone hoạt động không bị ảnh hưởng thì trẻ sẽ tăng trưởng chiều cao tốt. Do đó, việc cần làm lúc này là giúp bé giảm năng lượng từ thức ăn, nhưng đảm bảo tính đa dạng, thậm chí tăng các nhóm dinh dưỡng không mang năng lượng như vitamin, chất xơ. 1 ví dụ để dễ hiểu về giảm năng lượng: 1 hủ sữa chua có đường thì thay bằng hủ sữa chua không đường, thêm 1 muỗng nhỏ chuối dằm. Về việc giảm năng lượng với bất kì thực phẩm như sữa cho trẻ nhỏ, nên giảm từ từ (bắt đầu giảm 20% cho 2 tuần, sau đó giảm 30%-50% cho 3-4 tuần kế) để trẻ dần chấp nhận với lượng mới. Bên cạnh đó, xem xét thay thế các thực phẩm, bánh, snack trẻ đang ăn liệu có nhiều đường, chất béo thì thay loại ít đường, không chứa nhiều chất béo. Chúng ta không nên đột ngột cắt giảm, mà là thay thế và chọn loại lành mạnh hơn. Về vận động, bạn đang làm rất tốt. Đúng là trẻ cần vận động để giữ năng lượng được cân bằng. Đi bộ bậc thang hay đi lên dốc ở công viên như 1 trò chơi mỗi ngày là 1 cách chẳng hạn. Nên làm nó như 1 hoạt động vui chơi, thậm chí cha mẹ cùng tham gia thì sẽ làm trẻ cảm thấy hứng thú, nó cũng giúp trẻ đốt bớt năng lượng dư thừa, cũng như tăng sức bền và vận động cho trẻ. Chúc bé vui khỏe.

Bác cho em hỏi ko đúng chủ đề bài chút ạ. Bé em 31 tháng đến giờ đi ngủ cứ thích chơi, nghịch mãi k chịu ngủ. Nhất là buổi trưa.12h cho bé đi ngủ thì bé chơi, mặc dù ép bé nằm yên trên giường nhưng cũng phải đến 13h mới ngủ được.đêm ngủ thỉnh thoảng bé ngồi dậy khóc,hét. Trời mát bé cũng bắt bật điều hòa, quạt to hướng vào người, k chịu đắp chăn. Rồi cứ bắt gãi mặc dù người ko có rôm. Có người nói bé en nóng trong, phải mua thuốc mát gan cho bé uống, có đúng ko mong bác sĩ tư vấn giúp em ạ.

Chào bạn, thực ra một số trẻ tuổi này có thể bắt đầu từ chối ngủ trưa. Thay vì ép trẻ ngủ, bạn có thể tạo 1 không gian tĩnh, không điện thoại, có thể là cho trẻ nằm chơi hoặc nói chuyện, hay chơi 1 mình trên giường đều có lợi ích như ngủ trưa. Về việc trẻ hay khóc thét vào ban đêm là do trẻ từ 30-40 tháng tuổi sẽ trải qua 1 giai đoạn phát triển những vùng chức năng của não bộ, gọi là chức năng điều hành, do đó khả năng ghi nhớ và nhận thức bắt đầu mở rộng, việc trẻ hay thức giấc về đêm là thường gặp, và hoàn toàn bình thường. Bạn chỉ cần giúp bé sớm ngủ lại là được. Về việc thích ngồi trước điều hòa hay máy quạt là một hành vi học được của trẻ. Với trẻ, trẻ không hiểu là trời lạnh hay trời nóng, trẻ chỉ quan tâm đến sự lạ, hay vui thích đó cũng là nguyên lý hành vi học tồn tại để trẻ khám phá thế giới vì trẻ cảm thấy hứng thú để được làm điều đó. Nó hoàn toàn vô hại. Khi lớn hơn 1 tí, trẻ sẽ tự bỏ vì nó không còn hứng thú nữa hoặc khi trẻ bắt đầu nhận ra bị lạnh thì tự tắt hoặc không muốn nằm như vậy nữa. Bạn có thể quy định rõ ràng với trẻ về nhiệt độ bật hoặc thời điểm bật máy lạnh/ hay máy quạt là được. Chúc bé vui khỏe.

Bác cho e hỏi không đúng chủ đề 1 chút với ạ. Bé nhà e được hơn 4 tháng, chừng 2 tháng nay là bé cứ 2,3 hôm mới đi nặng 1 lần, có khi 4 hôm. Phân vàng và mềm. Hiện tại cân nặng của bé là 7,5kg. Bé ăn sữa mẹ hoàn toàn nhưng ăn hơi ít, trung bình 700ml 1 ngày. Vậy em có cần phải bổ sung men vi sinh ( Bioamicus 10 chủng) cho bé giúp tiêu hóa tốt hơn ko ạ. E cảm ơn.

thực ra việc đi phân của trẻ bú mẹ hoàn toàn có lúc đến 7 ngày, điều này là hoàn toàn bình thường. Hơn nữa, phân bé như mô tả là phân đẹp và trẻ cũng đang tăng trưởng tốt (hình đính kèm), bạn không cần quá lo lắng. Chúc bé vui khỏe.

Chủ đề đạo hiếu này em rất quan tâm, cảm ơn vì những thông tin khoa học để em suy ngẫm. Em rất phân vân giữa dạy con hiếu thảo với cha mẹ và ép buộc con cái trách nhiệm khi cha mẹ về già vì đâu đó em thấy sự vị kỷ. Mong đọc được nhiều hơn nữa về chủ đề này từ chị